Đau nửa đầu

Migraine – ĐAU NỬA ĐẦU

CHẨN ĐOÁN

1. migraine hay migraine không có tiền triệu (66-75%). được chẩn đoán bằng tiền sử có ít nhất 5 cơn trước đó:

- kéo dài 4-72 h nếu không điều trị.

- Có ít nhất hai trong số những đặc điểm đau đầu sau đây:

+ một bên

+ đau kiểu mạch đập hoặc nhói đau (như ai choảng vào đầu)

+ mức độ đau vừa đến nặng

Glucose máu <2.8 mmol/L or >22 mmol/L

Nghi tắc mạch nhiễm khuẩn

Dấu hiệu đột quỵ nhỏ, phục hồi nhanh

Không chắc chắn về thời gian khởi phát (ví dụ bệnh nhâ n không tỉnh từ lúc ngủ )

Tăng huyết áp: huyết áp tâm thu ≥185 mmHg, hoặc huyết áp tâm trương >110 mmHg

INR >1.5

+ nặng hơn khi chuyển động.

- Có ít nhất một triệu chứng dưới đây:

+ buồn nôn và / hoặc nôn

+ sợ ánh sáng

+ sợ tiếng động.

2. migraine cổ điển hay migraine có tiền triệu, ít gặp hơn (25-30%). Nó có đặc điểm tương tự như trên, cộng với tiền sử của ít nhất hai cơn đau trước đó:

- Có tiền triệu điển hình:

+ có vấn đề thị giác, cảm giác hoặc phát âm nhưng không có giảm vận động

+ triệu chứng thị giác có thể có đèn nhấp nháy 1 hoặc 2 bên, đường zig zag , vùng sáng trung tâm có 1 điểm tối

+ triệu chứng cảm giác có thể dương tính 1 bên hoặc âm tính

+ những triệu chứng xuất hiện trong vòng 5 phút, hoặc mỗi triệu chứng kéo dài ≥5 phút nhưng <60 phút.

- Nhức đầu đi trước, đi cùng hoặc sau các tiền triệu trong vòng 60 phút, mặc dù có đến 40% có thể có tiền triệu mà không có nhức đầu, hoặc

- Có tiền triệu ít điển hình (hiếm):

+ liệt nửa người (không thường gặp hoặc có tính chất gia đình)

+ triệu chứng nền (mất điều hòa, chóng mặt, ù tai, rung giật nhãn cầu, nhìn đôi, lú lẫn)

+ liệt mắt.

3. Vì vậy không nên chẩn đoán migraine nếu triệu chứng vừa xuất hiện mà không có tiền sử, nên nghĩ tới nguyên nhân nặng hơn như xuất huyết dưới nhện, xuất huyết nội sọ…

- Cũng không chẩn đoán migraine nếu thời gian đau đầu kéo dài, tiền triệu kéo dài hoặc có dấu hiệu thần kinh khu trú

- cho CT scan não.

ĐIỀU TRỊ

1. Để bệnh nhân trong một căn phòng tối, yên tĩnh, thở oxy qua mask và dùng thuốc giảm đau đường uống như aspirin 300 mg ba viên, ibuprofen 200 mg hai hoặc ba viên, hoặc paracetamol 500 mg và codeine phosphate 8 mg hai viên

2. dùng thuốc chống nôn kháng dopaminergic như metoclopramide 10-20 mg tĩnh mạch

3. Cho chlorpromazine 0,1-0,2 mg/kg IV nếu dùng thuốc như trên chưa ổn, truyền NaCl 0,9% 10 ml/kg, hoặc

4. dùng triptan như sumatriptan 6 mg tiêm dưới da:

- Tác dụng phụ của thuốc gây ngứa ran, nóng, đau ngực hoặc khó chịu

- Sumatriptan chống chỉ định ở bệnh nhân có bệnh động mạch vành (CAD), nhồi máu cơ tim trước đó, và ở những bệnh nhân có các yếu tố nguy cơ bệnh mạch vành.

- Sumatriptan cũng chống chỉ định trong vòng 24 h nếu có dùng thuốc ergotamine

5. bệnh nhân cần tránh căng thẳng, xúc động, rượu, café…